Beeldenpark de Havixhorst

Koen de Vries

(Edam, 1966)

De Vries werd tot beeldhouwer opgeleid aan de Hogeschool voor de Kunsten Constantijn Huygens in Kampen (1984-1988).

Hij noemt zichzelf ‘Beeldhouwer in Beweging’ en vindt dat in de lange traditie van de portretkunst te weinig te zien is van de beweeglijkheid van de mens. Met zijn beelden wil De Vries daar verandering in brengen door de mens in beweging te laten zien, zowel fysiek als mentaal. Daarom laat hij de statische portrettraditie los en gaat verder in de nieuwe beeldende traditie van kunstenaars als Rodin, Boccioni en Bacon. Zij vertaalden theater, psyche en beweging ook in hun beelden. Maar hij wordt het meest gefascineerd door de portretten van de Italiaanse kunstenaar Medardo Rosso (1858-1928). De invloed van film maakt, volgens De Vries, ook dat het portret in beweging moest komen en daarom ontleedt hij, net zoals de negentiende-eeuwse fotograaf Eadweard Muybridge deed, beeld voor beeld de beweging van zijn personages om die in de nieuwe traditie van de portretkunst toe te passen.

De Vries maakt het oppervlak van de klei ruw, waardoor verschillende lichtinvallen een beeld lijken te laten bewegen. Hij bouwt een portret op uit in klei geperste afdrukken, waarna hij details toevoegt. Zo stapelt hij fragmenten op en bij het toevoegen van iets nieuws zullen er afdrukken vervagen en op de achtergrond geraken. Hiermee trekt De Vries een parallel naar het echte leven:  bij het kijken naar de portretten stellen onze hersenen in snel tempo nieuwe beelden samen, wat doet denken aan een animatie die verwarring opwekt.

Zijn modellen in klei giet hij af in brons of aluminium: “Ik vind het eeuwigheidsgevoel van brons een prachtig contrast met de momentopname van mijn portretten”.

Gelijkenis met de geportretteerde, waarvoor krantenfoto’s vaak als inspiratiebron dienen, vindt hij niet belangrijk, het gaat hem erom dat de kijker zijn eigen liefde, woede, angst en andere emoties in een beeld kan herkennen.

De Vries is zich ervan bewust dat zijn beelden een schrikreactie kunnen opwekken bij de kijkers en dat ze zich er ongemakkelijk bij kunnen voelen. Toch roept hij de mensen op om te blijven kijken, zich te laten uitdagen om de gebruikelijke omgangsvormen en hiërarchie tussen mensen te doorbreken. “Het beeld is juist bedoeld om ernaar te kijken, het is ervoor gemaakt”, aldus De Vries.

www.koendevries.nl

Zonder titel (Duo) (2006)

Brons, per onderdeel 35 x 18 x 40 cm

In een groep zie je hoe mensen met elkaar omgaan. Dit beeld (of zijn het er twee?) is een goed voorbeeld van een band tussen twee mensen. Hoe je ze ook plaatst ten opzichte van elkaar, ze blijven met elkaar in gesprek. Wij mensen zijn geoefende kijkers en kunnen andere mensen ‘lezen’. De informatie die hieruit voortkomt, wordt razendsnel verwerkt en gefilterd. Door dit filter komt Duo op de stapel ‘niet belangrijk’ terecht. Ik daag je uit daar overheen te kijken. Want als je verder kijkt, zie je twee beelden als een stukje theater, kleine odes aan de mens in al zijn facetten.