Nic Jonk
(Grootschermer, 1928 - Alkmaar, 1994)
Jonk ging op zeventienjarige leeftijd het reclamevak in. Omdat hij geïnteresseerd was in kunst volgde hij de avondcursus aan het Instituut voor Kunstnijverheidsonderwijs in Amsterdam (1947-1953), waar hij beeldhouwles kreeg van Wessel Couzijn. Ook bekwaamde hij zich één dag in de week in het modeltekenen aan de Rijksnormaalschool (1950-1954). Na een bezoek in 1949 aan de eerste Sonsbeektentoonstelling in Arnhem, waar onder meer werk van Wessel Couzijn, Fred Carasso, Rik Wouters, Emile Antoine Bourdelle en Chaim Jacob Lipchitz te zien was, besloot hij zich volledig te gaan wijden aan de beeldhouwkunst. In 1953 ging hij daarom naar de Rijksakademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam, waar hij werd opgeleid door Piet Esser. Hij was echter teleurgesteld in het programma op de academie en verliet deze na drie jaar en vestigde zich als vrij kunstenaar. Van 1961 tot 1962 gaf Jonk les aan de Koninklijke Academie voor Kunst en Vormgeving in ’s-Hertogenbosch. Het jaar daarna richtte hij samen met Wessel Couzijn en Mari Andriessen ‘Ateliers ‘63’ op, waar hij ook les ging geven. In 1965 vestigde hij zich in Grootschermer, waar hij een beeldentuin inrichtte, waar kolossale sculpturen staan opgesteld waar de levensvreugde vanaf spat. Werk van Jonk is zeker niet alleen in Grootschermer te zien. Op zo’n tweehonderd plekken in de openbare ruimte verspreid over Nederland staan beelden van hem.
In het werk van Jonk is invloed te zien van Wessel Couzijn, van wie hij de ruimtelijkheid van vormen leerde hanteren. Jonk had een voorkeur voor het vrouwelijke model en liet zich in zijn beelden inspireren door voorgangers als Aristide Maillol, Emile Antoine Bourdelle, Henri Laurens en Chaim Jacob Lipchitz. In zijn werk komen mythologische en Bijbelse thema’s vaak terug. Zijn werk getuigt van ontzag voor het leven en bezit een ongekende oerkracht. Het gaat daarmee ook over liefde en vruchtbaarheid. Er is sprake van een zeker realisme, gecombineerd met abstracte ronde vormen die vanzelfsprekend in elkaar overgaan. Hij streefde niet naar een correcte weergave van de anatomie, maar juist de combinatie van herkenbaar en abstract maakt zijn werk boeiend.
“Ik maak mijn beelden voor iedereen. Iedereen mag mijn beelden beleven. Omdat ze ook iets van mij zeggen. Als mijn beelden overkomen, voelen mensen een bezieling die ik erin heb gelegd. Als ze dat voelen hoop ik dat ze blij worden.”
Vrouwe Salto (1973)
Brons
Vrouwe Salto is een van de meest bijzondere beelden van Jonk. Het geeft een vrouw weer die op het punt staat een koprol voorover te maken. Jonk hield van ballet en gymnastiek. In dit beeld is een grote spanning en een ongelofelijke balans te zien. Ook komen de voor Jonk kenmerkende aaibare en ronde vormen erin terug. Een ander exemplaar van dit beeld werd in 1984 in een plantsoen in Driehuizen geplaatst.
