Francesca Zijlstra
Francesca Zijlstra
(Harlingen, 1950)
Onlangs keerde Zijlstra terug naar Laren, waar ze is opgegroeid. Tijdens haar middelbareschooltijd ging ze in haar vrije tijd naar Baarn, waar ze in het atelier van beeldhouwer Jan Broerze (1913-1992) hout en steen leerde bewerken. Nadat ze in 1967 was gezakt voor haar eindexamen verbleef ze een jaar in Parijs, waar ze musea en ateliers van beeldhouwers bezocht. Dankzij bemiddeling van Broerze werd ze in 1968 toegelaten tot de Rijksakademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam. Daar volgde ze lessen van Paul Grégoire, Piet Esser en Theresia van der Pant tot 1975. In dat jaar dong ze mee naar de Prix de Rome, waar ze de tweede prijs won. Dat gebeurde nog een keer bij de wedstrijd in 1977. Met haar toenmalige man reisde ze in de jaren zeventig door Griekenland, Frankrijk, Italië, Israël en Egypte. Toen hij werkte aan de universiteit van Puerto Ricco verbleven zij een jaar op dat Caribische eiland en bezochten Haïti. De indrukken die zij tijdens al haar reizen opdeed lijken door te klinken in Zijlstra’s werk.
Een jaar na haar scheiding in 1983 ontmoette ze Arthur Spronken en verhuisde al snel naar Kelmond (bij Beek), waar hij een terrein met verschillende ateliers bewoonde. Samen trokken ze vaak naar Finland, waar Zijlstra werkte in graniet, en Mallorca, waar zij veel schilderde en stukken hout bewerkte. Van veel van die ‘moederbeelden’ maakte zij thuis wasmodellen, die zij vaak wat bewerkte, waarna er bronzen beelden van werden gegoten.
Veel sculpturen van Zijlstra doen denken aan oud Egyptische en Griekse kunst, klassieke figuren met een rechte neus en een sierlijk profiel. Maar door de nadrukkelijke stilering, bijna abstrahering, weet zij hier een heel eigen dynamiek aan te geven. In haar beelden ontstaat zo een wisselwerking tussen heden en verleden. Door het bijzondere procedé bij de afwerking van haar bronzen ontstaat een effect van verwering door langdurige inwerking van regen en wind.
Zijlstra heeft ook diverse penningen ontworpen en twee monumenten, De plaggensteker in Hoenderlo en het Joods monument in Beek.
Portret Arthur Spronken (2008)
Brons
Theo en Lida Scholten, de stichters van Museum Beelden aan Zee, wilden graag dat Zijlstra een portret van haar levensgezel Arthur Spronken zou maken voor de museumcollectie. Ze vond dit een moeilijke vraag en schoof het verzoek voor zich uit. In 2008 maakte ze dat portret toch, als het ware bij toeval. Ze vertelde daarover: “Lopend door de motregen met mijn blik naar de grond keek een steen mij aan, natgeregend en met de uitstraling van Arthur zijn gezicht”. Nadat ze de steen had uitgegraven hakte ze daaruit in acht dagen het portret. De reactie van Arthur op zijn portret was: “Prachtig, die gaat nooit de berg af. Maak er maar een bronzen gietsel van.” Het in het beeldenpark getoonde portret is een bronzen uitvoering van het stenen ‘moederbeeld’, dat uiteindelijk tóch de berg in Kelmond afging en een plek kreeg in Museum Beelden aan Zee. Opvallend is dat Zijlstra in de bronzen versie een hand en een hoofddoek aan het portret heeft toegevoegd.
